زیرگونه تیپیکا قهوه چیست و چه ویژگی هایی دارد؟

اگر به خاطر داشته باشید، تصمیم گرفتیم در این سری از مقاله‌ها به زیرگونه‌ های قهوه بپردازیم. در مقاله قبلی به زیرگونه بوربون قهوه پرداختیم که می‌توانید از لینک زیر آن را مطالعه کنید.

و در این مقاله قصد داریم زیرگونه تیپیکا قهوه را معرفی کرده و به ویژگی‌های آن بپردازیم.

تاریخچه زیرگونه تیپیکا چیست؟

قهوه تیپیکا یکی از قدیمی‌ترین، قهوه های عربیکا در جهان به حساب می‌آید. تیپیکا از زیرگونه‌های اصلی و قدیمی قهوه‌های عربیکا است که سال های طولانی کشت شده و از آن گونه‌های زیادی نیز زاده شده است. تاریخچه‌ی این قهوه به قرن 15 یا 16 میلادی در جنوب شرقی اتیوپی مربوط می‌شود. نمونه های اولیه ی زیرگونه تیپیکا در جاوا هم بوده است که در اوایل قرن 18 از همین جزیره‌ی به مناطق دیگر برده شده.

بعد از سال 1720 قهوه گونه تیپیکا به منطقه کارائیب و آمریکای لاتین برده شد. این زیرگونه باردهی نبستا پایینی دارد و در برابر آفت ها آسیب پذیر است، اما به دلیل مرغوبیت؛ همچنان جز محبوب ترین گونه، بین کشاورزان قهوه در سرتاسر منطقه کشت قهوه یعنی کمربند قهوه است. بعضی از زیرگونه های تیپیکا با شیرینی منحصر به فردی که دارند معروف شدند.

معروف ترین و شناخته شده ترین زیرشاخه های تیپیکا کدامند؟

• بلومانتین (جامائیکا، پاپوا گینه ی نو)
• کنتس و چیکومالگو (هند)
• ماراگوجیپه
• گواتمالا
• سوماترا
• پاچه (pache)
• جاوا
• کونا (هاوایی)
• کریولا (آمریکای جنوبی)
• سن برنار دووسن رامون (برزیل)
• آرابیاجو (آمریکا)
• پلوماهیدالجو (مکزیکو)

لیستی که در بالا مشاهده می‌کنید درواقع از مطریح ترین زیرشاخه های زیرگونه قهوه تیپیکا هستند مانند بلومانتین، سوماترا و کونا. با پیوند تیپیکا و زیرشاخه های آن ها با زیرگونه های دیگر، زیرشاخه های دیگری حاصل می شود که هم از لحاظ باردهی بهتر هستند و هم از لحاظ کیفیت مانند پاکامارا، موندونووو و کاتوای. از گونه های مهم گیاه قهوه تیپیکا می‌توان به جاوا و تیمور اشاره کرد.

مناطق کشت زیرگونه تیپیکا کجاست؟

مناطق کشت این گونه در آمریکای مرکزی، جامائیکا و آسیا است. از لحاظ کیفیتی، زیرگونه های تیپیکایی که در کشورهای آمریکای مرکزی کشت می شوند به نسبت خاستگاه های دیگر بالاتر و بیشتر است. از نظرطعم یادها، طعمی شفاف و اسیدیته ی شیرین را دارا است. واژه تیپیکا همچنین به دسته ای از زیرگونه های قهوه عربیکا نیز اطلاق می شود که وجه اشتراک آن ها، ارتفاع بلند درخت های آن ها است. برگ درخت های این زیرگونه مخروطی شکل است و ارتفاع هر کدام به 4 و نیم متر می رسد. سربرگ های درخت جوان قهوه تیپیکا به رنگ برنز تیره است و میوه و دانه آن به نسب بزرگ است.

در نوشتن این مقاله از Coffee Biology Field Glossary و Espresso Coffee The Science of Quality با ترجمه سارا خانی عزیز، مترجم تیم راک کمک گرفته شده است.

در کشف و شناخت دنیای قهوه، با قهوه راک همراه باشید.